Pielęgnacja cery atopowej

Czym charakteryzuje się cera atopowa?

Jednym z podstawowych objawów atopowego zapalenia skóry jest jej suchość i szorstkość. Nadmierna suchość naskórka wynika z zaburzeń budowy cementu międzykomórkowego wypełniającego przestrzenie pomiędzy korneocytami (komórkami warstwy rogowej). 

W skład cementu międzykomórkowego wchodzą przede wszystkim ceramidy, wolne kwasy tłuszczowe, cholesterol, estry cholesterolu, triglicerydy i węglowodory. Wymienione składniki tworzą strukturę o wysokiej organizacji, nadając warstwie rogowej funkcję selektywnej membrany, nieprzepuszczalnej dla większości związków chemicznych. Ponadto pełnią funkcję ochronną skóry a zmniejszenie ich ilości bądź zmiana w organizacji powoduje osłabienie tej bariery.

Najważniejszą rolę w cemencie międzykomórkowym pełnią ceramidy, stanowiące ponad 40% wszystkich lipidów naskórka i odpowiadające za ścisłe przyleganie do siebie komórek warstwy rogowej. Decydują tym samym o szczelności bariery naskórkowej. Zaburzenia w budowie cementu międzykomórkowego skóry dotkniętej atopią wynikają z niedoboru wolnych kwasów tłuszczowych (zwłaszcza kwasu γ-linolenowego), co bezpośrednio prowadzi do niedoboru ceramidów i rozszczelnieniu bariery ochronnej. Warstwa rogowa staje się wówczas bardziej przepuszczalna dla potencjalnych alergenów oraz sprzyja nadmiernej ucieczce wody. Dodatkowo atopowemu zapaleniu skóry towarzyszy zwiększone złuszczanie warstwy rogowej naskórka. W skutek wyżej opisanych zjawisk skóra atopowa staje się sucha, szorstka, łuszcząca oraz bardziej wrażliwa na działanie szkodliwych czynników zewnątrzpochodnych. 

Jak pielęgnować cerę atopową?

Pielęgnacja skóry atopowej ma na celu łagodzenie już istniejących zmian chorobowych oraz zapobieganie powstawaniu nowych symptomów. Z tego względu osoby dotknięte atopią powinny unikać produktów perfumowanych, silnie konserwowanych, barwionych lub zawierających olejki eteryczne. Zasada ta dotyczy również perfum oraz wód toaletowych – tego rodzaju produkty nie powinny być stosowane bezpośrednio na skórę. 

Kąpiel

Kąpiel najlepiej wykonywać w letniej wodzie nie dłużej niż 10-15 minut. Zaleca się stosowanie do wody specjalnych emulsji lub olejków natłuszczających, zawierających oleje roślinne. W przypadku klasycznych preparatów myjących ich skład powinien być oparty na łagodnych środkach powierzchniowo czynnych, takich jak sulfobursztyniany, izetioniany, betainy, acylopeptydy czy alkilopoliglukozydy. Pożądane jest, aby preparaty te zawierały również dodatek substancji renatłuszczających, odbudowujących naturalny, ochronny, płaszcz wodno-lipidowy skóry.

Wskazówka

Stosowanie emolientów we wszystkich rodzajach kosmetyków ogranicza łuszczenie skóry atopowej i prowadzi do zmniejszenia dyskomfortu związanego ze swędzeniem. Z olei roślinnych najkorzystniej wybierać te, w których składzie obecne są niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) z grupy omega-3 oraz omega-6.  Ponieważ nieprawidłowości w budowie bariery lipidowej u osób dotkniętych atopią, dotyczą całej powierzchni ciała, a nie tylko obszarów zmienionych chorobowo, skórę należy natłuszczać kilkakrotnie w ciągu dnia.  

Jakie składniki stosować w pielęgnacji cery atopowej?

• niskocząsteczkowe związki wchodzące w skład NMF (naturalny czynnik nawilżający), w tym głownie aminokwasy,  sole kwasu piroglutaminowego (PCA), sole kwasu mlekowego, mocznik i minerały t.j. sód, wapń, potas, magnez;
• substancje przyspieszające gojenie, przeciwzapalne i łagodzące: alantoina, pantenol, związki cynku, wysokiej jakości wyciągi i ekstrakty roślinne: hydrolat rumianku rzymskiego, z lipy, aloe vera żel, ekstrakt glicerynowy ze spiruliny.
• emolienty i oleje roślinne bogate w NNKT: masło shea i nilotica, olej arganowy, olej jojoba, olej konopny (z nasion konopi), olej palmowy czerwony, olej z awokado, olej z czarnego kminku (czarnuszki), olej z pestek winogron.