Jaki wpływ na skórę i włosy mają kwasy tłuszczowe omega-3, -6 i -9?

Czym są kwasy tłuszczowe omega-3, -6 i -9?

Kwasy tłuszczowe to organiczne związki chemiczne, wchodzące w skład lipidów, czyli tłuszczów. Pod względem chemicznym stanowią łańcuch atomów węgla połączonych ze sobą jednym lub kilkoma wiązaniami. 

Kwasy tłuszczowe dzielimy na kilka różnych rodzajów w zależności od liczby wiązań i ich rozmieszczenia w łańcuchu. Innym kryterium podziału jest położenie atomów wodoru względem atomów węgla. Kwasy tłuszczowe mają konfigurację cis, gdy atomy wodoru znajdują się po tej samej stronie łańcucha węglowego. Konfiguracja trans występuje, gdy atomy wodoru są rozmieszczone po obu stronach łańcucha.

Biorąc pod uwagę liczbę wiązań oraz ich rozmieszczenie w łańcuchu, rozróżniamy:

• nasycone kwasy tłuszczowe – nie posiadają żadnego wiązania podwójnego;
• jednonienasycone kwasy tłuszczowe – mają jedno wiązanie podwójne; wyróżniamy wśród nich tzw. szereg omega-9;
• wielonienasycone kwasy tłuszczowe – posiadają kilka wiązań podwójnych; wyróżniamy wśród nich tzw. szereg omega-3 i omega-6.

Czym są kwasy tłuszczowe omega-3, -6 lub -9? Pojęcie “szereg omega” odnosi się do numeru pierwszego atomu węgla, licząc od końca łańcucha, który uczestniczy w wiązaniu podwójnym. I tutaj dochodzimy do sedna! Najważniejsze dla zdrowia kwasy tłuszczowe to te wielonienasycone, czyli omega-3 i omega-6, o których tak dużo obecnie się mówi. 

Wśród nich z kolei na piedestał stawiamy tzw. NNKT, czyli niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe: kwas linolowy omega-6 (LA) oraz alfa-linolenowy omega-3 (ALA). Niezwykle istotne jest dostarczanie NNKT wraz z pożywieniem, ponieważ ludzki organizm nie potrafi ich samodzielnie wytworzyć.

Wyjątkowo wysoką zawartością kwasu linolowego wyróżnia się olej z wiesiołka. Z kolei skarbnicą kwasu alfa-linolenowego jest olej lniany oraz olej z nasion chia.

Co ważne, z kwasów LA i ALA mogą być syntetyzowane inne cenne nienasycone kwasy tłuszczowe takie, jak: gamma-linolenowy (GLA), arachidonowy (AA), eikozapentaenowy (EPA), dokozaheksaenowy (DHA). Bogatym źródłem kwasu gamma-linolenowego jest olej z ogórecznika.

Korzyści dla skóry – nawilżenie i regeneracja

Nienasycone kwasy tłuszczowe odgrywają niebagatelną rolę w zachowaniu zdrowia. To między innymi od nich zależy prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia, wzroku i układu nerwowego, w tym zwłaszcza mózgu. Zbyt mała ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych w organizmie może powodować stany zapalne, obniżoną odporność organizmu, podatność na choroby nowotworowe i upośledzenie funkcjonowania wielu narządów.

Kwasy omega w istotny sposób wpływają również na stan skóry. Ich niedobór przyczynia się do powstawania różnych zmian skórnych i chorób dermatologicznych, np. łuszczycy, trądziku czy atopowego zapalenia skóry. 

Nienasycone kwasy tłuszczowe, w które obfitują oleje roślinne, dobroczynnie oddziałują na kondycję skóry. Chronią przed nadmierną przeznaskórkową ucieczką wody, poprawiają barierę lipidową naskórka, normalizują pracę gruczołów łojowych oraz zmniejszają stany zapalne. Silnie regenerują skórę, a także czynią ją gładką, miękką w dotyku i nawilżoną. Pomagają w eliminowaniu licznych problemów skórnych, takich jak suchość, podrażnienia, zaczerwienienia, przedwczesne zmarszczki, wypryski czy zaskórniki.

Oprócz cennych kwasów omega-3 i omega-6 warto też zadbać o podaż w diecie i pielęgnacji produktów bogatych w jednonienasycone kwasy omega-9 (należy do nich: kwas oleinowy, eikosenowy). Bogatym źródłem kwasu oleinowego jest olej z awokado, olej ze słodkich migdałów, olej makadamia, olej arganowy. Z kolei olej jojoba jest źródłem rzadkiego kwasu eikozenowego.

Wpływ kwasów omega 3-6-9 na zdrowie włosów

Oleje roślinne bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe to popularne produkty stosowane do pielęgnacji włosów. Nie bez przyczyny! Kwasy omega wspaniale działają nie tylko na kondycję skóry, ale i naszych kosmyków. Pokrywają włosy ochronną warstwą, zapobiegając odparowywaniu wody oraz odbudowują naturalne spoiwo łusek. 

Systematyczne aplikowanie kwasów omega-3, -6 i -9 na włosy w postaci olejów roślinnych sprawia, że pasma stają się elastyczne, wytrzymałe, nawilżone i zregenerowane. Zyskują zdrowy blask i gładkość, a także łatwiej się rozczesują i mniej elektryzują. Kwasy omega-3 na wypadanie włosów to również skuteczna metoda, aby zagęścić fryzurę. Nienasycone kwasy tłuszczowe poprawiają kondycję skóry głowy, nawilżając ją, regulując wydzielanie sebum i eliminując problem nadmiernego łuszczenia się i łupieżu.

Najlepsze źródła kwasów omega w diecie

Jak wykorzystać potencjał kwasów omega w poprawie urody i kondycji skóry oraz włosów? Oleje roślinne, w których znajdziesz dużo kwasów omega, warto stosować zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie. Kwasy omega-3, -6 i -9 na twarz i włosy w postaci olejów roślinnych możesz aplikować solo lub łączyć je z innymi naturalnymi składnikami dla uzyskania bardziej skomplikowanych formuł kosmetycznych takich, jak: kremy, sera, maseczki, odżywki, maski, wcierki czy szampony.

Nie do przecenienia jest również wpływ diety na wygląd skóry i włosów. Zadbaj o odpowiednią podaż w diecie produktów bogatych w kwasy omega. Jakie są ich najlepsze źródła? Znajdziesz je w olejach roślinnych tłoczonych na zimno (np. oleju lnianym, rzepakowym, z pestek winogron czy konopnym), w orzechach i nasionach (np. nasionach lnu, ziarnach słonecznika, orzechach włoskich, nasionach chia), awokado, kiełkach pszenicy, tłustych rybach morskich i glonach.

Jak wprowadzić więcej omega do codziennej diety?

Wprowadzenie więcej kwasów omega do codziennej diety nie jest trudne. Możesz dodawać tłoczone na zimno oleje roślinne do potraw, które jesz na co dzień, np. polewać nimi warzywa do posiłku czy wzbogacać nimi koktajle warzywno-owocowe. Ziarna i orzechy są smaczną i zdrową posypką do sałatek, owsianek czy deserów. Awokado idealnie sprawdza się do smarowania pieczywa, a tłuste morskie są pożywną bazą zdrowego obiadu.

Porównanie z innymi składnikami odżywczymi

Nienasycone kwasy tłuszczowe są niezbędne do tego, aby organizm funkcjonował prawidłowo. Nie można jednak zapominać również o innych istotnych dla zdrowia i urody składnikach odżywczych, takich jak witaminy, minerały i antyoksydanty. Dla kondycji skóry i włosów szczególne znaczenie mają takie składniki, jak: witamina A, E, C, D i witaminy z grupy B, cynk, miedź, żelazo, selen, flawonoidy. Uzupełnij codzienną dietę w dużą ilość warzyw, owoców, orzechów, pestek i pełnoziarnistych produktów zbożowych.

Bibliografia:

• A. Zielińska, I. Nowak, "Kwasy tłuszczowe w olejach roślinnych i ich znaczenie w kosmetyce" w: Chemik, tom 68, 2/2014.
• H. Bojarowicz, B. Woźniak, "Wielonienasycone kwasy tłuszczowe oraz ich wpływ na skórę" w: Problemy Higieny i Epidemiologii, 2008, 89(4).
• "Prozdrowotne właściwości nienasyconych kwasów tłuszczowych" w: Aesthetic Cosmetology and Medicine, 5/2023/vol. 12.
• M. Siekierski, “Pielęgnacja włosów – nowoczesne surowce kondycjonujące i regenerujące” w: Świat Przemysłu Kosmetycznego, 1/2011.