Zaskórniki - jak się ich pozbyć? Naturalne sposoby

Czym są i jak powstają zaskórniki?

Zaskórniki są charakterystycznym objawem trądziku. Wśród wielu postaci trądziku wymienia się właśnie postać zaskórnikową. Aby dokładnie wyjaśnić, czym są i jak powstają zaskórniki, poznajmy przyczyny i przebieg powstawania tego problemu.

W przebiegu trądziku młodzieńczego wyróżniamy cztery elementy:

• nadprodukcję łoju przez gruczoły łojowe i zmianę jego składu, związane z nadmierną aktywnością enzymu 5-α-reduktazy, odpowiedzialnego za przekształcanie testosteronu w dihydrotestosteron,
• zaburzenia namnażania się i wzrostu komórek wyściełających przewody wyprowadzające gruczołów łojowych,
• aktywność bakterii Propionibacterium acnes (nowa nazwa to Cutibacterium acnes),
• przekształcanie się zmian skórnych w stan zapalny.

Nadmiar komórek wyściełających przewody wyprowadzające gruczołów łojowych powoduje ich utrudnione złuszczanie. Komórki nadmiernie się gromadzą i powodują zaczopowanie ujścia gruczołu łojowego, przez co wydzielina nie może wydostać się na powierzchnię skóry. Te zaczopowane ujścia gruczołów łojowych to właśnie zaskórniki.

Zaskórniki występują w strefie T (czoło, noc, broda), ale też na plecach czy klatce piersiowej. Zalegająca w ujściach gruczołów wydzielina łojowa powoduje ich poszerzenie znane potocznie jako „rozszerzone pory”. Zaskórniki mają postać maleńkich cyst wypełnionych mieszaniną łoju i martwych komórek naskórka. Niestety, są idealnym środowiskiem do namnażania się bakterii Propionibacterium acnes. 

Przyczyny powstawania zaskórników wymieniane w podręcznikach dermatologii i kosmetologii to:

• nieprawidłowości przebiegu procesu rogowacenia ujść mieszków włosowych i przewodów wyprowadzających gruczołów łojowych, powodowane m.in. nadmiarem hormonów – androgenów,
• zwiększenie liczby wolnych kwasów tłuszczowych w składzie sebum, powodowane aktywnością enzymów - lipaz, wytwarzanych przez bakterie Propionibacterium acnes, 
• zmniejszenie ilości kwasu linolowego w składzie wydzieliny łojowej, wydzielina łojowa staje się bardziej lepka i gęsta, co tym bardziej sprzyja zatykaniu ujść gruczołów.
• niestaranne oczyszczanie twarzy, niedokładny demakijaż,
• przyjmowanie niektórych leków, szczególnie tych mających wpływ na gospodarkę hormonalną organizmu, 
• stres - wydzielany pod wpływem stresu kortyzol stymuluje gruczoły łojowe do bardziej intensywnego wydzielania łoju,
• uwarunkowania genetycznie.

Zaskórniki są typowym objawem trądziku, ale bardzo często występują również u osób, które na trądzik nie chorują.
 
Zaskórniki otwarte i zamknięte

Wyróżnia się dwa typy zaskórników - otwarte i zamknięte. Zaskórniki otwarte i zamknięte odróżniamy „gołym okiem” na podstawie koloru.

Zaskórniki otwarte mają postać czarnych kropek. Czarny kolor zaskórników wynika z obecności utlenionej keratyny oraz melaniny – barwnika skóry. W środkowej części zaskórnika otwartego znajduje się otwór, przez który masa łojowa wydobywa się na powierzchnię skóry. Zaskórniki otwarte mogą przekształcać się w krostki, w najgorszym wypadku, torbiele zapalne.

Zaskórniki zamknięte to białe drobne, niedrożne grudki (tzw. „kaszka”). Powstają w efekcie nagromadzenia korneocytów (martwych komórek warstwy rogowej naskórka) w ujściu gruczołu łojowego.

Jak pozbyć się zaskórników?

By pozbyć się zaskórników, sięgnij po kosmetyki bazujące na składnikach aktywnych o działaniu:

• hamującym wydzielanie łoju,
• normalizującym proces rogowacenia naskórka,
• złuszczającym,
• ściągającym rozszerzone ujścia gruczołów łojowych,
• ograniczającym aktywność bakterii Propionibacterium acnes.

Pielęgnacja mająca na celu pozbycie się zaskórników obejmuje:

• codzienny staranny demakijaż i oczyszczanie twarzy, łagodnymi, nieprzesuszającymi kosmetykami,
• regularne złuszczanie naskórka,
• nawilżanie.

Złym, choć niestety częstym nawykiem, jest mechaniczne wyciskanie zaskórników. Zaskórników nie należy drapać, wyciskać, nakłuwać itd. Każda tego typu ingerencja niesie za sobą ryzyko zakażenia bakteryjnego, przeniesienia bakterii na inny obszar skóry, rozwoju zmian zapalnych, powstawania przebarwień i drobnych blizn.

Jeśli chcesz wiedzieć, jak prawidłowo oczyszczać cerę i wykonywać demakijaż, zajrzyj do naszego wpisu Wieloetapowe oczyszczanie twarzy. Metoda OCM, czyli oczyszczanie twarzy olejami również staje sie coraz bardziej powszechnym sposobem na oczyszczoną i piękną cerę.

Naturalne składniki kosmetyczne na zaskórniki

W pielęgnacji cery z problemem zaskórników wykorzystywane są zwłaszcza α- i β-hydroksykwasy. Sprawdzą się również oczyszczające glinki oraz znany z silnych właściwości absorpcyjnych węgiel drzewny. 

Kwasy AHA

Kwasy AHA (α-hydroksykwasy) to grupa surowców o działaniu złuszczającym, do których zaliczamy:  kwas migdałowy, kwas glikolowy, kwas mlekowy 80%, kwas cytrynowy, wieloowocowe AHA. Najczęściej wykorzystywane w kosmetyce kwasy AHA to kwas glikolowy, kwas migdałowy. 

Kwas glikolowy charakteryzuje się niewielkim rozmiarem cząsteczki, wobec czego bardzo łatwo przenika w głąb naskórka. Kwas migdałowy ma cząsteczkę większą, wnika wolniej, ale dzięki temu ryzyko podrażnień jest mniejsze. Kosmetyki zawierające do 5% kwasu migdałowego osłabiają wiązania pomiędzy korneocytami (komórkami naskórka) i dzięki temu następuje proces złuszczania zrogowaciałego naskórka. Skutkuje to poprawą kolorytu, nawilżenia, wygładzeniem skóry, zwężeniem porów, oczyszczeniem skóry.

Kompleks Multifruit – wieloowocowe kwasy AHA to połączenie kwasu mlekowego, glikolowego, cytrynowego, jabłkowego i winowego. Mieszanina jest rozpuszczalna w wodzie, zatem bez problemu dodasz ją do toników, kremów, serum i szeregu innych domowych kosmetyków. Kwasy AHA służą do przygotowywania peelingów chemicznych. Możesz stosować je również w tonikach, żelach do mycia twarzy i kremach do codziennej pielęgnacji (najlepiej na noc). 

Kwasy BHA

W grupie kwasów BHA znajduje się Kwas salicylowy, który jest rozpuszczalny w tłuszczach, wobec czego łatwo penetruję w głąb gruczołów łojowych. Kwas salicylowy złuszcza martwe komórki naskórka i odblokowuje pory, a dodatkowo działa antybakteryjnie. Dodawaj go do kremów i olejków DIY do twarzy w ilości do 2%.

Azeloglicyna

Azeloglicyna jest surowcem powstałym z kwasu azelainowego i glicyny. Podobnie, jak kwas azelainowy reguluje proces rogowacenia skóry, zmniejsza tendencję do powstawania zaskórników, zwęża pory i rozjaśnia przebarwienia. Dzięki obecności w cząsteczce glicyny, działa łagodniej niż kwas azelainowy i dodatkowo nawilża skórę. Azeloglicyna działa sebostatycznie, bakteriostatycznie, poprawia kondycję skóry. Azeloglicyna jest rozpuszczalna w wodzie, dodawaj ją do swoich kosmetyków w ilości 3-10%.

Węgiel aktywny bambusowy

Węgiel aktywny posiada szczególną zdolność pochłaniania zanieczyszczeń, mikropyłów, sebum. Oczyszcza ujścia gruczołów łojowych, pozwala pozbyć się zaskórników, ogranicza wydzielanie sebum. Węgiel aktywny dodawaj do maseczek glinkowych, peelingów enzymatycznych, żeli do mycia twarzy. Jest on nierozpuszczalny w wodzie i tłuszczach, tworzy zawiesinę, dlatego kosmetyki myjące z węglem bambusowym najlepiej wstrząsnąć przed użyciem. Węgiel aktywny stosuj w ilości 0,01-1%. 

Glinka zielona

Glinka zielona to sprawdzony, stosowany od lat i bardzo skuteczny surowiec. Oczyszcza, matuje, reguluje pracę gruczołów łojowych, niweluje zaskórniki i ściąga pory. W naszym sklepie znajdziesz dwa rodzaje glinki zielonej: Glinkę zieloną Illite i Francuską glinkę zieloną Montmorillonite.

Naturalne Kosmetyki DIY na zaskórniki 

Żel do mycia twarzy

Żele i pianki do mycia twarzy z problemem zaskórników powinny zawierać w składzie łagodne detergenty (jak np. glukozyd decylowy), nie przesuszające skóry. Już w trakcie mycia warto zaaplikować skórze składniki o działaniu przeciwbakteryjnym, normalizującym wydzielanie sebum, ściągającym rozszerzone porty, delikatnie złuszczającym, nawilżającym.

Przygotowując żel lub piankę do mycia skóry z zaskórnikami sięgnij po:

• hydrolaty, np. hydrolat z czystka, lub z szałwii lekarskiej;
• ekstrakty roślinne np. ekstrakt z wierzby białej, ekstrakt z ogórka;
• żel z aloesu,
• olejek z drzewa herbacianego,
• d-pantenol, 
• kwas hialuronowy,
• propanediol – glikol roślinny.

Peeling enzymatyczny

Peeling enzymatyczne to kosmetyki bazujące na enzymach, czyli składnikach mających zdolność rozkładania wiązań pomiędzy komórkami zewnętrznej warstwy naskórka, a tym samym ułatwiające ich złuszczanie i usuwanie. Peeling enzymatyczny przygotujesz wykorzystując enzym z dyni w stężeniu 1-10%.

Peeling z kwasami AHA

Peelingi z kwasami AHA to innymi słowy peelingi chemiczne. Peelingi chemiczne dzielimy na powierzchniowe, średnio głębokie i głębokie. Podstawą podziału jest użyte stężenie kwasów i głębokość warstw naskórka, do jakiej kwasy wnikają. Peelingi, które możemy wykonywać bezpiecznie w domu to peelingi powierzchniowe. Wykorzystujemy w nich na ogół 5-10% kwasów. Peeling z kwasami stosujemy 2 razy w tygodniu. 

Regularnie stosowane peelingi chemiczne:

• oczyszczają skórę,
• usuwają martwe komórki naskórka,
• odblokowują pory,
• sprawiają, że skóra jest gładsza, odzyskuje zdrowy, jednolity koloryt. 

Tonik

Tonik ma za zadanie przywrócić skórze prawidłowe – kwaśne pH. Kwaśny odczyn pH przy skórze trądzikowej i z zaskórnikami jest szczególnie istotny. Kwaśne pH pozwala ograniczyć aktywność bakterii Propionibacterium acnes i jednocześnie zachować równowagę naturalnej mikroflory bakteryjnej skóry. Ograniczenie aktywności bakterii sprzyja redukcji zaskórników i innych zmian typowych dla trądziku. Tonik DIY przygotujesz na bazie hydrolatów dodając do nich np. kwasy AHA.

Maseczka glinkowa

Maseczkę glinkową na zaskórniki przygotujesz w bardzo prosty sposób, mieszając glinkę zieloną i wybrany hydrolat, np. hydrolat czystka ladanowego, hydrolat rozmarynowy, hydrolat szałwii lekarskiej, hydrolat jałowcowy, hydrolat tymiankowy. Maseczki glinkowe działają oczyszczająco, detoksykująco, matująco, regulują pracę gruczołów łojowych, niwelują zaskórniki, ściągają rozszerzone pory. 

Żel punktowy

Żel punktowy to szybko wchłaniająca się, beztłuszczowa (lub zawierająca niewielką ilość fazy tłuszczowej), lekka formuła o wysokiej zawartości składników aktywnych. Jak sama nazwa wskazuje, żel punktowy stosuj dokładnie w miejscu występowania zmian skórnych. Żel punktowy przygotujesz zagęszczając wodę gumą ksantanową, a następnie dodając do niej wybrane składniki aktywne. Możesz również przygotować żel wykorzystując bazy hialuronowe.

Krem do twarzy do codziennego stosowania

Kosmetyki do codziennej pielęgnacji skóry z problemem zaskórników powinny być lekkie, szybko wchłaniające się. Nie powinny pozostawiać na twarzy tłustej warstwy. Najlepiej postawić na formuły kremowo-żelowe. Przygotowując krem DIY pamiętaj o składnikach nawilżających. Sięgnij po lekkie oleje takie, jak m.in.: olej tamanu, olej z opuncji figowej, olej jojoba, olej z czarnuszki, olej konopny. Sprawdzi się również skwalan roślinny z oliwek, skwalan roślinny z trzciny cukrowej.

Jak zapobiegać powstawaniu zaskórników?

Aby zapobiegać powstawaniu zaskórników, starannie oczyszczaj cerę oraz regularnie złuszczaj naskórek za pomocą peelingów enzymatycznych lub kwasowych. Niewskazane są natomiast peelingi mechaniczne. Kosmetyki do mycia twarzy powinny być łagodne, nie mogą przesuszać skóry. 

Pewne składniki kremów m.in. oleje mineralne, glikol propylenowy, lanolina, działają komedogennie – zwiększają tendencję do zatykania ujść gruczołów łojowych. Takich składników unikaj.

Zapobieganie zaskórnikom to również dbanie o prawidłowy poziom nawilżenia skóry. Gdy skóra jest przesuszona, gruczoły łojowe w akcie obrony wydzielają więcej sebum i zwiększa się tym samym tendencja do powstawania zaskórników.

I na koniec – holistyczna pielęgnacja twarzy i ciała obejmuje nie tylko odpowiednio dobrane kosmetyki ale też zdrową dietę. Fast food, słodycze, żywność przetworzona zdecydowanie nie sprzyjają zdrowiu i urodzie skóry.